Της Φανούλας Αργυρου
Λίγοι πολιτικοί σε Ελλάδα και Κύπρο υπηρέτησαν την πατρίδα για πολλά χρόνια όσο ο μ. Π. Μολυβιάτης και αφήνουν καθαρό μητρώο πίσω τους.Ένας όντως ήταν ο Έλληνας διπλωμάτης Πέτρος Μολυβιάτης. ΄Όπως έγραψε στην εισαγωγή του ο κ. Δημήτρης Μηλάκας στο «Ποντίκι» των Αθηνών στις 8.5.2025 με τίτλο «Η Παρακαταθήκη του Πέτρου Μολυβιάτη και το σχέδιο Ανάν»:
«Ο Πέτρος Μολυβιάτης (Χίος, 12 Ιουνίου 1928) ήταν ο Έλληνας διπλωμάτης και πολιτικός για τον οποίο «σύσσωμος» ο πολιτικός κόσμος είχε μια καλή κουβέντα να πει όταν στις 4 αυτού του μήνα εγκατέλειψε πλήρως ημερών τον μάταιο τούτο κόσμο…»
https://www.topontiki.gr/2025/05/08/i-parakatathiki-tou-petrou-moliviati-ke-to-schedio-anan/
Μεταξύ των παρακαταθηκών του αποβιώσαντος Μολυβιάτη πιστεύω είναι και η πιο κάτω ιστορική του παρακαταθήκη που με ειλικρίνεια μας άφησε.
«Οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου ήταν ένα μασκάρεμα του σχεδίου Σερ Χιου Φουτ (τελευταίου αποικιακού κυβερνήτη της Κύπρου) του Ιανουαρίου 1958, που τροποποιήθηκε τον Ιούλιο του 1958 ως ‘Σχέδιο Macmillan’ και στη συνέχεια με νέα τροποποίηση μασκαρεύτηκε σε τέτοιο βαθμό, που έγινε δεκτό ως λύση ανεξαρτησίας με διαιρετικά στοιχεία. Το δέχθηκαν και το υπέγραψαν οι κυβερνήσεις Ελλάδας, Τουρκίας, Ηνωμένου Βασιλείου και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος με τον Δρα Fazil Kuchuk εκ μέρους των Κυπρίων, στις 19.12.1959 στο Lancaster House στο Λονδίνο. Οι συμφωνίες ήταν αποτέλεσμα αρκετών εβδομάδων διαπραγμάτευσης μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας και των πρωθυπουργών τους, υπό την παρασκηνιακή και ‘συμβουλευτική’ καθοδήγηση του Λονδίνου…
Πεθαίνει ο Ευάγγελος Αβέρωφ
Ο Μακάριος ήταν ενήμερος όλων των διαπραγματεύσεων. Αυτό φανέρωσαν αρχικά τα αποδεσμευμένα βρετανικά αρχεία για το 1959. Την 1η Ιανουαρίου 1990 με την αποδέσμευση των εγγράφων για το 1959, αρχίσαμε τη δημοσιοποίησή τους, κατ΄αποκλειστικότητα στη «Σημερινή», καθώς την ημέρα εκείνη δεν εκδίδονταν ελλαδικές εφημερίδες. Την επομένη των αποκαλύψεών μας, πέθανε στην Αθήνα ένας από τους πιο σημαντικούς πρωταγωνιστές των συμφωνιών, ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ο οποίος όπως είχε λεχθεί ήταν άρρωστος προ ημερών. Ο οποίος, να σημειωθεί, μετά την υπογραφή των Συμφωνιών απεγνωσμένα ζητούσε από τους Βρετανούς, να δει τα σχέδια διχοτόμησης που γνώριζε ότι είχαν ετοιμάσει προ καιρού, αλλά το Φόρεϊν Όφις αρνήθηκε, λέγοντας ότι αυτά ήταν μόνο για τα μάτια των ιδίων και κανενός άλλου…
Το ότι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ενημερωνόταν πλήρως για όλα από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (και συμφωνούσε), το επιβεβαίωσε χρόνια αργότερα και ο διπλωμάτης κ. Πέτρος Μολυβιάτης.
Μιλώντας σε επετειακή τηλεοπτική εκπομπή στην Αθήνα, για τον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, αποκάλυψε, ως εκπρόσωπος του Ιδρύματος Καραμανλή, ότι ο ίδιος ήταν το άτομο εκείνο, νεαρός τότε στο υπουργείο Εξωτερικών, που μετέφερε τη πληροφόρηση από τον Κ. Καραμανλή προς τον Αρχ. Μακάριο, στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία (όπου διέμενε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος για όλο το καιρό μετά την επιστροφή του από την εξορία στις Σεϋχέλλες μέχρι την επιστροφή του στην Κύπρο).
Η συγγραφέας ευχαριστεί τον διακεκριμένο συμπατριώτη μας, αρχιτέκτονα, κ. Χάρη Φεραίο από τη Λευκωσία, ο οποίος στις 14 Μαΐου 2014, της επιβεβαίωσε την τόσο σημαντική αυτή πληροφορία, επικοινωνώντας με το Ίδρυμα Κ. Καραμανλή και αποσπώντας -μέσω της γραμματέως κυρίας Στέλλας Μεσσίνη – τη δήλωση από τον κ. Πέτρο Μολυβιάτη, πως «επιβεβαιώνει ότι πράγματι ήταν αυτός που, από το υπουργείο των Εξωτερικών, μετέφερε στον Μακάριο τα συμφωνούμενα στη Ζυρίχη».
Από το βιβλίο της γράφουσας «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019».
Αιωνία του η Μνήμη.
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
